Vegetable Farming: भारतात गेल्या अनेक दशकांपासून शेतकरी बांधव (Farmer) मोठ्या प्रमाणात भाजीपाला वर्गीय पिकांची (Vegetable crop) शेती करत आहेत. काळाच्या ओघात भाजीपाला पिकांच्या शेतीत (Farming) देखील आता मोठा बदल झाला आहे.
आता शेतकरी बांधव विदेशी भाजीपाला पिकांची देखील मोठ्या प्रमाणात शेती (Agriculture) करत असल्याचे चित्र आहे. आज आपण आपल्या शेतकरी वाचक मित्रांसाठी अशाच एका विदेशी भाजीपाल्याच्या शेतीविषयी (Vegetable Farming) माहिती घेऊन हजर झालो आहोत. मित्रांनो ज़ुकिनी या भाजीपाला पिकाविषयी आज आपण जाणून घेण्याचा प्रयत्न करणार आहोत.
झुचीनी या भाजीपाला पिकाची पेरणी एप्रिल किंवा नोव्हेंबर-डिसेंबरमध्ये केली जाते. ही भोपळा वर्गाची भाजी आहे, जी पूर्वी फक्त परदेशात घेतली जात होती, परंतु आता ती भारतातही लागवड केली जाऊ लागली आहे. त्याची झाडे झुडुपासारखी असतात, झुचीनी 1.5 ते 3 फूट उंच किंवा गोल असू शकते.
वाण:- झुचीनीच्या जातींमध्ये ऑस्ट्रेलियन ग्रीन 4-5, अर्ली यलो प्रोलिफिक, पुसा पासंड, पत्तीपन इ. जातींचा समावेश होतो.
हवामान आणि माती:- हे पीक खूप थंड आणि दंव सहन करू शकत नाही, म्हणून त्याला उबदार हवामान आवश्यक आहे. जेथे तापमान 20-40 अंश सेल्सिअस असते त्याठिकाणी या पिकाची शेती केली जाऊ शकते. 30 अंश सेल्सिअसच्या आसपासचे तापमान पिकासाठी योग्य असते.
याशिवाय, चांगली निचरा व्यवस्था असलेली वालुकामय चिकणमाती आणि ज्याचे पीएच मूल्य 6.5 आहे लागवडीसाठी योग्य मानले जाते. याच्या लागवडीसाठी जास्त पोषक तत्वांनी युक्त जमिनीची आवश्यकता नसते, परंतु चांगल्या आणि सुपीक जमिनीत पीक चांगले येते. त्यामुळे लागवडीपूर्वी माती परीक्षण करून घेणे चांगले.
शेताची तयारी :- झुचीनीच्या लागवडीसाठी शेताची नांगरणी करून बेड तयार करावे. इतर पिकांसोबत बांधावर याची पेरणी करता येते.
पेरणी:- एक हेक्टर शेतात 7-8 किलो बियाणे पेरता येते. झुचिनीचे अंकुरलेले बियाणे 0.3 – 0.4 मीटर रुंद वाहिनीच्या दोन्ही बाजूला 60-75 सेमी अंतरावर 1-1.5 मीटर अंतरावर पेरले जातात.
सिंचन :- हे उन्हाळी पीक असल्याने त्याला आठवडाभराच्या अंतराने पाणी द्यावे लागते. बियाणे लागवडीनंतर लगेच पहिले पाणी द्यावे. ऑफ सीझनमध्ये लागवड करताना रोपांना दंवपासून संरक्षण करावे लागते.
उत्पादन आणि नफा:– बिया लावल्यानंतर दिड महिन्यात फळे देण्यास सुरुवात होते आणि 70 दिवसांत ह्याचा हंगाम संपतो. त्याची किंमतही बाजारात चांगली आहे.