Rose Farming: भारतातील विविध भागातील शेतकरी (Farmer) चांगल्या उत्पन्नासाठी (Farmer Income) तृणधान्यांसह फलोत्पादन पिकांच्या लागवडीवर भर देत आहेत. यामध्ये अनेक शेतकरी याच जमिनीवर पारंपरिक पिकांसह फळे, फुले, भाजीपाला, औषधी पिके घेत आहेत.
आपल्या राज्यातील शेतकरी बांधव देखील मोठ्या प्रमाणात फुलशेती करत आहेत. विशेष म्हणजे फुलशेतीच्या (Floriculture) माध्यमातून शेतकरी बांधवांना चांगले उत्पन्न देखील मिळत आहे.
याशिवाय फुलशेतीला (Farming) चालना देण्यासाठी केंद्र सरकारकडून नाविन्यपूर्ण योजना देखील चालवल्या जात आहेत. सरकार सुगंध मिशन सारख्या योजना राबवून देशात फुलशेतीला चालना देत आहे.
फुलांच्या बाजारातील मागणीबद्दल बोलायचे तर गुलाबाचे फूल सर्वाधिक प्रसिद्ध आहे. पूजेपासून ते लग्नसमारंभ आणि ब्युटी प्रोडक्ट्सपर्यंत मोठ्या प्रमाणावर गुलाबांचा वापर केला जातो.
त्यामुळे शेतकरी गुलाबाची लागवड (Rose Cultivation) करून कमी खर्चात अधिक उत्पन्न मिळवू शकतात. अशा परिस्थितीत आज आपण गुलाब शेतीतील आर्थिक गणित जाणून घेणार आहोत.
सलग 10 वर्षे पैसे कमवा
गुलाब लागवडीचा सर्वात मोठा फायदा म्हणजे त्याची रोपे एकदा लावली की पुढील 10 वर्षे उत्पादन चालू राहते. एका झाडाला 2 किलो फुले येतात. मात्र, गुलाबाची संरक्षित लागवड केल्यास उत्पादन आणि नफा अनेक पटींनी वाढतो. त्याच्या फुलांपासूनच नाही तर त्याचे कलम देखील चांगल्या किमतीत विकल्या जातात.
अहवालानुसार, एक हेक्टर जमिनीत गुलाबाची लागवड करण्यासाठी सुरवातीला 1 लाख रुपये खर्च येतो, परंतु तेच उत्पादन एका वर्षात विकल्यास 6 ते 7 लाख रुपये निव्वळ नफा मिळतो.
गुलाब लागवड कशी करावी
पूर्वी शेतकऱ्यांना जवळच्या बाजारपेठेत मागणीनुसार गुलाबशेती करण्याच्या सूचना दिल्या जात होत्या, मात्र आजकाल ऑनलाइनही गुलाबाच्या फुलांना खूप मागणी आहे. शेतकऱ्यांना हवे असल्यास अतिरिक्त उत्पन्नासाठी गुलाब प्रक्रियाही ते करू शकतात.
- एक एकर शेतात गुलाबाची लागवड करण्यासाठी रोपवाटिकेत 6-7 आठवड्यांत रोपे तयार होतात, त्यानंतर रोपे शेतात लावली जातात.
- मात्र, कलम पद्धतीने शेती करून शेतकऱ्यांना चांगला नफा मिळतो.
- गुलाब लागवडीसाठी सर्व प्रकारची माती अनुकूल असते, परंतु चिकणमाती असलेल्या जमिनीत तिची झाडे झपाट्याने वाढतात आणि फुलांचा दर्जाही चांगला असतो.
- पावसाळ्यात पाण्याचा चांगला निचरा होणाऱ्या चिकणमाती जमिनीत गुलाबाचे चांगले उत्पादन मिळते.
- लक्षात ठेवा की गुलाबाची शेती फक्त खुल्या शेतातच करावी, कारण फुलांना योग्य प्रकारे फुलण्यासाठी मोकळी हवा आणि कडक सूर्यप्रकाश आवश्यक असतो.
- खुल्या हवेत आणि सूर्यप्रकाशात गुलाबाचे शेत कीटक आणि रोगांपासून मुक्त राहते.
- शेतात किडी किंवा रोगांचा प्रादुर्भाव असताना सेंद्रिय कीटकनाशकांची फवारणी फायदेशीर ठरते.