Rabbit Farming: ससा पालनाचे अनेक फायदे आहेत, हा एक फायदेशीर व्यवसाय (Agri Business) आहे. ससा हा अतिशय वेगाने वाढणारा पाळीव प्राणी आहे. ससा शेतीसाठी (Farming) जास्त जागा लागत नाही. तुम्ही ते तुमच्या घराच्या मागील बाजूस, टेरेसवर किंवा अगदी घराच्या बागेतही सहज सुरू करू शकता.
कमी खर्चात ससा पालन सुरू करता येईल.एका सशाच्या युनिटमध्ये 3 नर आणि 7 मादी पाहिजेत. मादीची लैंगिक परिपक्वता 6 महिने आणि पुरुषाची 12 महिने असते. ससामध्ये गर्भधारणा कालावधी केवळ 30 दिवसांचा असतो आणि उच्च प्रजनन दरामुळे, 5 ते 8 मुले जन्माला येतात.
पिलांना जन्म दिल्यानंतर, मादी 15-20 दिवसांत पुन्हा गर्भधारणेसाठी तयार होते. ससा हा शुद्ध शाकाहारी प्राणी आहे, त्याला गवताची पाने, कॉर्न, ज्वारी, हिरव्या भाज्या, गाजर, टोमॅटो इत्यादी देऊन विकसित करता येते. साधारण 4 महिन्यात सशाचे बाळ 2 ते 3 किलोचे होते. ससा पालनासाठी कोणत्याही कुशल मजुरांची आवश्यकता नसते.
हा हवामानावर आधारित व्यवसाय नाही. त्याची उत्पादकता वर्षभर सारखीच राहते. सशाचे मांस अधिक पौष्टिक आणि चरबीचे प्रमाण कमी असते, त्यामुळे लठ्ठपणा, हृदयविकार, उच्च कोलेस्टेरॉल, उच्च रक्तदाब, मधुमेह आणि कर्करोग इत्यादी आजारांमध्ये ते फायदेशीर असल्याचे आढळून आले आहे. ससे प्रामुख्याने मांस आणि लोकर उत्पादनासाठी पाळले जातात. त्याच्या उच्च प्रजननक्षमतेमुळे, त्याची मांस उत्पादकता इतर सर्व प्राण्यांपेक्षा जास्त आहे.
सशाच्या मांसामध्ये प्रथिने जास्त असतात आणि चरबी आणि कोलेस्ट्रॉल कमी असते. त्यामुळे उच्च रक्तदाब आणि हृदयरोगींसाठी ते उपयुक्त आहे. ससा लोकर देखील खूप मऊ आणि उबदार असते. हातमोजे, कॅप्स, पर्स, जॅकेट इत्यादी अनेक प्रकारची उत्पादने त्याच्या कातडीपासून बनविली जातात. यामुळे सशाची बाजारात मोठी मागणी असते. अशा परिस्थितीत ससेपालन हा एक शेतकऱ्यांसाठी (Farmer) फायदेशीर व्यवसाय ठरू शकतो. आपण आपल्या शेतकरी वाचक मित्रांसाठी सस्याच्या काही प्रगत जाती जाणून घेणार आहोत.
सशाची सुधारित जात (Rabbit Breed)
न्यूझीलंड व्हाईट:- त्याचा रंग पांढरा असून त्याची त्वचा गुलाबी आहे. डोळे लाल रंगाचे आणि आकाराने मध्यम आहेत. त्याची मादी एका वेळी सहा किंवा अधिक पिलांना जन्म देते. प्रौढ मादीचे वजन सुमारे तीन ते साडेतीन किलो असते.
व्हाईट जायंट:- ही सशाची एक सुधारित जात (Rabbit Improved Variety) आहे. त्याचे केस आणि त्वचेचा रंग पांढरा आहे. त्याच्या डोळ्याचा रंग लाल आहे. ही जात न्यूझीलंड व्हाईट जातीसारखीचं आहे, पण मागचे पाय लांब आणि शरीर जड आहेत. या जातीच्या प्रौढ प्राण्याचे वजन 3 ते 4 किलो पर्यंत असते. असे घडत असते, असे घडू शकते.
सोव्हिएत चिंचिला:- त्याच्या केसांचा रंग काळा-पांढरा मिश्रित आणि डोळ्याचा रंग काळा असतो. त्वचेचा रंगही काळा असतो. या जातीचे प्राणी एका वेळी सुमारे 6 किंवा अधिक पिल्ले जन्माला घालतात.
ब्लॅक ब्राऊन:- या जातीच्या सशाचे केस आणि डोळे काळे आहेत. त्वचेचा रंगही काळा असतो. या जातीचे प्राणी एका वेळी सुमारे 6 किंवा त्याहून अधिक पिले जन्माला घालतात.
