Poultry Farming Tips : शेतकऱ्याच्या (Farmer) उदरनिर्वाहात शेतीसोबतच (Farming) पशुपालन (Animal Husbandry) आणि कुक्कुटपालनालाही (Poultry Farming) खूप महत्त्व आहे. कुक्कुटपालन हा शेतकऱ्यांसाठी खूपच खास व्यवसाय (Agriculture Business) आहे.
कारण कुक्कुटपालन हा व्यवसाय कमी जागा आणि कमी खर्चात जास्त कमाई मिळवून देणारा व्यवसाय आहे. या व्यवसायातील शेतकऱ्यांचे उत्पन्न वाढावे, यासाठी शेतकऱ्यांच्या गरजा लक्षात घेऊन अखिल भारतीय समन्वित कुक्कुटपालन संशोधन प्रकल्पांतर्गत, महाराणा प्रताप कृषी व तंत्रज्ञान विद्यापीठ उदयपूरने कोंबडीचे गौरांगी शंकर राष्ट्रीय जात (chicken breed) विकसित केली असून, त्याला प्रतापधन असे नाव देण्यात आले आहे.
देसी कोंबडीपेक्षा जास्त अंडी देतात प्रतापधन
साधारणपणे कुक्कुटपालनाचा व्यवसाय भूमिहीन मजूर आणि कमी जमीन असलेले शेतकरी करतात. कमी जमिनीत, कमी खर्चात आणि सहजासहजी हा व्यवसाय करून कमी वेळेत जास्त नफा मिळवता येतो. जिथे देशी कोंबडी 1 वर्षात 83 अंडी घालते, कोंबडीची ही नवीन जात 1 वर्षात 161 अंडी देईल. एवढेच नाही तर ग्रामीण भागातही त्याचे संगोपन सहज करता येते.
प्रताप धन कोंबडीमुळे अंडी उत्पादन क्षमता वाढेल
भारतात फक्त 38 दिवस अंडी देणारी देशी कोंबडी आहे, ज्यांची उत्पादन क्षमता खूप कमी आहे, दरवर्षी सुमारे 50 ते 60 अंडी देते, जे थंड अंडी उत्पादनाच्या केवळ 21 टक्के आहे. मात्र प्रतापधन जातीमुळे अंड्यांचे उत्पादन वाढणार आहे. ही जात सामान्य कोंबडीपेक्षा 3 पट जास्त अंडी घालते आणि या कोंबडीचे इतर देशी कोंबडी पेक्षा 75 टक्के जास्त वजन असते.
ही जात कुठे मिळेल
कोंबडीची ही नवीन प्रजाती महाराणा प्रताप कृषी आणि तंत्रज्ञान विद्यापीठ उदयपूरने अखिल भारतीय समन्वयित कुक्कुटपालन संशोधन प्रकल्पांतर्गत विकसित केली आहे. या गौरांगी शंकर जातीच्या कोंबडीचे नाव प्रतापधन आहे. सध्या या जातीची कोंबडी टेक्नॉलॉजिकल युनिव्हर्सिटी उदयपूरजवळ आहे, शेतकरी येथून ही जात घेऊ शकतात.