Onion Farmer Success Story : सध्या कांद्याच्या बाजारभावात (Onion Rate) सातत्याने घसरण होत असल्याने महाराष्ट्रातील कांदा उत्पादक शेतकरी (Onion Grower Farmer) हताश झाला आहे. मात्र मध्य प्रदेश मधील एका अवलियाने कांदा लागवडीच्या माध्यमातून लाखो रुपये उत्पन्न (Farmer Income) कमवून दाखवले आहे.
विशेष म्हणजे या शेतकऱ्याने (Farmer) नाशिकमधील लाल कांदा (Nashik Red Onion) लागवडीतून लाखों रुपये उत्पन्न कमावण्याची किमया साधली आहे. मध्य प्रदेशातील रीवा जिल्ह्यातील रहिवासी असलेल्या अखिलेश पांडे यांनी जेव्हा आधुनिक शेती (Farming) सुरू केली तेव्हा त्यांना याबाबत फारशी माहिती नव्हती.
रायपूर करचुलियन ब्लॉकमधून एमबीए पदवीधारक असलेल्या अखिलेशला मार्केटिंग आणि व्यवस्थापन क्षेत्रात करिअर करायचे होते. कौटुंबिक आणि वैयक्तिक समस्यांमुळे त्यांचे स्वप्न अपूर्ण राहिले. दरम्यान, त्यांनी परिसरातील प्रगतशील युवा शेतकरी अनित सिंग यांची भेट घेतली. त्यांची भेट घेतल्यानंतर अखिलेश यांनी त्यांची विपणन आणि व्यवस्थापन कौशल्ये कृषी क्षेत्रात लागू करण्याचा निर्णय घेतला. त्यांनी कृषी विज्ञान केंद्राच्या शास्त्रज्ञांशी संपर्क साधला.
खरीप हंगामात कांद्याची लागवड केली
कृषी शास्त्रज्ञांनी जमीन, शेतमालाची किंमत आणि अखिलेश यांचा उत्साह पाहून त्यांना खरीप हंगामातील लाल कांद्याची लागवड करण्यास प्रवृत्त केले. याशिवाय भाजीपाला उत्पादनासाठी आणखी दोन हेक्टर क्षेत्र सुचवले आहे. अखिलेश यांना खरीप कांदा उत्पादनाच्या प्रगत तंत्रांची माहिती देण्यात आली. सर्व आवश्यक साहित्यही देण्यात आले.
एग्री फाउंड डार्क रेड कांद्याची जातीची केली लागवड
अखिलेश यांनी अॅग्री फाउंड डार्क रेड ओनियन जातीची लागवड केली. ही जात खरीप हंगामासाठी योग्य मानली जाते. या आधुनिक शेतीत त्यांनी अनेक प्रगत तंत्रांचा अवलंब केला. 2 हेक्टर जमिनीवर रोपवाटिका, रोपवाटिका व्यवस्थापन, ठिबक सिंचन, पोषक व्यवस्थापन आणि इतर अनेक बाबींची सर्व खबरदारी घेण्यात आली.
शास्त्रज्ञांच्या सल्ल्याने केलेल्या कामाला यश मिळाले
अखिलेशला पहिल्यांदाच 448 क्विंटल उत्पादन मिळाले. यामुळे त्यांना सुमारे 5 लाख 37 हजार रुपयांचे उत्पन्न मिळाले. लागवडीचा एकूण खर्च सुमारे 68,000 होता. म्हणजेच अखिलेशला सुमारे 4 लाख 69 हजार रुपयांचा थेट फायदा झाला. अखिलेश म्हणाले की, अल्पावधीत कोणत्याही व्यवसायाने छोट्या गुंतवणुकीत इतका चांगला परतावा मिळण्याची अपेक्षा केली नव्हती. त्यांचे कांद्याचे पीक 120 ते 130 दिवसांत तयार होते. यामुळे अखिलेश यांचे मनोबल आणखी वाढले.
प्रगत तंत्रज्ञान स्वीकारले
अखिलेश यांनी शेतीत काहीतरी नवीन करण्याचा विचार केला. त्यांना केव्हीकेच्या शास्त्रज्ञांनी टोमॅटोच्या संकरित जातीची लागवड करण्याचा सल्ला दिला. या सल्ल्यानुसार अखिलेश यांनी एचएमटी 256 या संकरीत टोमॅटो जातीची 1.2 हेक्टर क्षेत्रात लागवड केली. ठिबक सिंचन, INM आणि IPM सारख्या प्रगत शेती तंत्राचा अवलंब केला.
यासाठी 50 हजार प्रति एकर खर्च आला. यातून त्यांना 7.2 लाख रुपयांचे उत्पन्न मिळाले. आज ते त्यांच्या क्षेत्रात यशस्वी कृषी उद्योजक आहेत. ते त्यांच्या यशाचे श्रेय आधुनिक तंत्रज्ञान, कृषी विज्ञान केंद्र आणि त्यांच्या विपणन आणि व्यवस्थापन कौशल्यांना देतात.
