Mustard Farming: भारतात मोठ्या प्रमाणात तेलबिया पिकांची शेती केली जाते. तेलबिया पिकांमध्ये सोयाबीन, तीळ, सूर्यफूल तसेच मोहरी (Mustard crop) या पिकांचा देखील समावेश आहे. मोहरी पिकाची शेती भारतातील अनेक राज्यांमध्ये बघायला मिळते.
आपल्या राज्यात देखील थोड्या बहुत प्रमाणात मोहरी पिकाची शेती आहे. या पिकाची शेती विशेषता तेल उत्पादनासाठी केली जाते. प्रमुख तेलबिया आणि नगदी पीक (Cash crop) असल्याने या पिकाची शेती (farming) शेतकऱ्यांना बंपर उत्पन्न (Farmer income) मिळवून देते.
जाणकार लोक मोहरी पिकाच्या शेतीतुन चांगले उत्पन्न मिळवण्यासाठी मोहरीच्या सुधारित जातींची शेती करण्याचा सल्ला देत आहेत. अशा परिस्थितीत आज आपण मोहरीच्या काही सुधारित जातींची माहिती जाणून घेणार आहोत. चला तर मग मित्रांनो प्रमुख तेलबिया पीक म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या मोहरीच्या काही सुधारित जातीची (mustard variety) जाणून घेऊया.
मोहरीच्या काही सुधारित जाती
RH 1424 मोहरीची जात:- मोहरीची ही एक सुधारित जात आहे. हे वाण पावसावर अवलंबून असलेल्या परिस्थितीत अधिक फायदेशीर असून शेतकऱ्यांना (Farmer) यातून चांगले उत्पन्न मिळणार आहे. ही जात मोहरीच्या जुन्या RH 725 पेक्षा 14 टक्के अधिक उत्पादन देणार आहे. त्याची लागवड करून शेतकरी केवळ 139 दिवसांत 26 क्विंटलपर्यंत उत्पादन घेऊ शकतात. त्याच्या बियांपासून सुमारे 40.05 टक्के तेल काढता येते. नंतर त्याचा केक प्राण्यांनाही पोषण देईल.
RH 1706 मोहरीची जात:- ही देखील मोहरीची एक सुधारित जात आहे. हे एक मूल्यवर्धित वाण आहे, ज्यामुळे बागायत क्षेत्रात शेतकरी समृद्ध होईल. केवळ उत्पन्नाच्या दृष्टीनेच नव्हे, तर आरोग्याच्या दृष्टीनेही ही जात अत्यंत महत्त्वाची आहे. या जातीमध्ये 2 टक्क्यांपेक्षा कमी इरुसिक अॅसिड असते आणि फॅटी अॅसिडचा कोणताही मागमूस नाही, ज्यामुळे फिटनेस फ्रीक लोकांकडून या जातीच्या मोहरी पिकाला चांगली मागणी राहणार असून यातून चांगली कमाई होणार आहे. ही जात 140 दिवसांत तयार होऊन 27 क्विंटलपर्यंत उत्पादन देते. त्याच्या बियांमधून 38 टक्के तेल काढले जाऊ शकते.
आरएच 725 मोहरीची जात:- ही मोहरीची एक जुनी जात असून शेतकऱ्यांमध्ये मोठी लोकप्रिय आहे. आतापर्यंत हरियाणा कृषी विद्यापीठाने मोहरीच्या 21 जाती देशाला बंपर उत्पन्नासह दिल्या आहेत. मोहरी संशोधन केंद्रांमध्ये ही संस्था खूप प्रसिद्ध आहे, तसेच येथील शास्त्रज्ञांनी विकसित केलेली मोहरी RH-725 ची सुधारित वाणही मोहरी उत्पादक राज्यांमध्ये खूप लोकप्रिय आहे. मोहरीची शेती करणारे बहुतांश शेतकरी चांगले उत्पादन घेण्यासाठी मोहरीच्या RH 725 जातीला महत्त्व देतात.
