Medicinal Plant Farming : भारतात सध्या कृषी क्षेत्रात (Farming) अनेक प्रकारचे प्रयोग केले जात आहेत. अलीकडे शेतकरी बांधव (Farmer) पारंपारिक शेतीबरोबरच (Traditional Farming) बाजारपेठेत मागणी असलेल्या पिकांची शेती करत आहे.
सध्या आपल्या देशात औषधी वनस्पतींच्या शेतीला देखील मोठा डिमांड आला आहे. अकरकरा ही देखील अशीच एक औषधी वनस्पती (Medicinal Crop) आहे. याची लागवड देखील आता आपल्या देशात मोठ्या प्रमाणात होत आहे. आकरकरा (Akarkara Crop) ही औषधी वनस्पती असून त्यात अनेक प्रकारचे गुणधर्म आढळतात.
अशा स्थितीत बाजारात याला मोठी मागणी आहे. आम्ही तुम्हाला सांगू इच्छितो की सरकार शेतकऱ्यांना त्याच्या लागवडीसाठी प्रोत्साहन देत आहे आणि त्याच वेळी ही कमी खर्चाची आणि अधिक फायदेशीर शेती देखील आहे. आकरकरा लागवड (Akarkara Farming) सध्या शेतकऱ्यांमध्ये तितकेसे लोकप्रिय नसली तरी हळूहळू त्याचा कल वाढत आहे.
अकरकरा औषधांसाठी उपयुक्त आहे
आकरकरा ही एक औषधी वनस्पती असून ती औषधी गुणधर्मांनी समृद्ध आहे. त्याची मुळे औषधी बनवण्यासाठी वापरली जातात. आयुर्वेदात अकाराला खूप महत्त्व दिले गेले आहे. अर्धांगवायूच्या रुग्णांना याचा मधासोबत वापर केल्यास खूप फायदा होतो असे सांगण्यात आले आहे.
अकरकरा लागवडीसाठी योग्य शेतजमीन
अकरकाराची लागवड इतर वनस्पतींच्या लागवडीपेक्षा वेगळ्या पद्धतीने केली जाते. त्याच्या लागवडीसाठी, भुसभुशीत आणि नरम माती खूप महत्वाची असते, जेणेकरून तिची मुळे सहजपणे जमिनीत गाडली जाऊ शकतात. याची लागवड करताना, पाण्याचा निचरा करण्याची पुरेशी व्यवस्था असावी, जेणेकरून शेतात पाणी साचल्याने या पिकाला इजा होणार नाही.
अशा तापमानात अकरकराची लागवड करा
उत्तर प्रदेश, मध्य प्रदेश, गुजरात, हरियाणा आणि महाराष्ट्र यांसारख्या राज्यांमध्ये अकरकारा मोठ्या प्रमाणावर पिकवला जातो. हिवाळा आणि उन्हाळा याचा फारसा परिणाम त्याच्या लागवडीवर होत नाही. तज्ज्ञांच्या मते, 25 अंश तापमान त्याच्या रोपाच्या उगवणासाठी सर्वोत्तम असते आणि 15 ते 30 अंश तापमान रोपाच्या वाढीसाठी योग्य असते.
अकरकराची पेरणी करताना लक्षात ठेवाव्यात या गोष्टी
अकरकराची लागवड रोपे आणि बियाणे या दोन्ही माध्यमातून करता येते. बियाण्याद्वारे लागवड करायची असेल, तर एकरी तीन किलो बियाण्याची व्यवस्था करावी लागेल आणि रोपाच्या माध्यमातून लागवड केली तर दोन किलो बियाणेच लागेल. लागवडीनंतर 6 महिन्यांनी त्याचे पीक तयार होते. या पिकाची मुळे देखील औषधी म्हणून वापरले जातात, म्हणून जेव्हा त्याची पाने पिवळी पडतात, तेव्हा त्याची काढणी सुरू करावी. अकरकराचे उत्पादन 8 ते 10 क्विंटल प्रति एकर असते.
अकरकाराच्या शेतीतून मिळणारा नफा
अकरकऱ्याच्या लागवडीतून मिळणाऱ्या नफ्याबद्दल (Farmer Income) सांगायचे तर बाजारात त्याच्या मुळांची किंमत 20 हजार रुपये प्रति क्विंटल असते. त्याच वेळी, त्याचे बियाणे 10 हजार रुपये प्रति क्विंटल दराने विकले जाते. शेतकऱ्याने एक एकरात अकरकऱ्याची लागवड केल्यास त्याला 2 ते 3 लाखांचा नफा मिळू शकतो. अशा परिस्थितीत पाच एकरात या पिकाची शेती केल्यास शेतकरी बांधवांना 15 लाखांची कमाई होणार आहे.
