Kapus Bajarbhav : देशातील महत्त्वाच्या नगदी पिकांमध्ये कापसाची गणना केली जाते. गेल्या वर्षी कापसाच्या भावात बरेच चढ-उतार पाहायला मिळाले. त्याचा परिणाम नोव्हेंबर महिन्यात दिसून आला. नोव्हेंबर महिना कापसाच्या आवकसाठी अत्यंत महत्त्वाचा मानला जातो. मात्र यंदा कापसाची आवक सुमारे 30 टक्क्यांनी घटली आहे.
आणि यावेळी नोव्हेंबरमध्ये आतापर्यंत कापसाची एकूण आवक १,६८,७६३ टन झाली आहे, जी मागील वर्षी याच कालावधीत २,३९,२८५ टन होती. सध्याची ही आवक गेल्या वर्षीच्या तुलनेत 29.5% कमी आहे. त्यामुळे नजीकच्या काळात कापसाचे भाव 34,000 ते 35,000 रुपये प्रति गाठीपर्यंत वाढण्याची शक्यता बाजार तज्ज्ञांनी व्यक्त केली आहे. ओरिगो कमोडिटीजचे वरिष्ठ उपाध्यक्ष राजीव यादव यांच्या मते, गेल्या वर्षीच्या तुलनेत आवक कमी असल्याने देशांतर्गत घाऊक बाजारात कापसाच्या किमतीत सातत्याने वाढ होत आहे.
राजीव यादव यांनी अल्पावधीत कापूस प्रति गाठी 34,000-35,000 रुपयांपर्यंत जाणार असल्याची शक्यता व्यक्त केली आहे. त्यांचे म्हणणे आहे की, कापसाचा साठा ठेवण्याबरोबरच शेतकरी त्यांचा कापूस सध्याच्या किमतीत बाजारात आणत नाहीत आणि त्यामुळेच भावाला मोठा आधार मिळत आहे. यासोबतच आयसीई मध्ये कापूस मजबूत स्थितीत आला आहे यामुळे देशांतर्गत बाजारपेठेतील भावांना मोठा आधार देत आहे.
तथापि, राजीव सांगतात की, देशभरातील प्रमुख मंडईंमध्ये कापसाची रोजची आवक 1,04,000 गाठी (1 गाठी = 170 किलो) एवढी झाली आहे, जी गेल्या आठवड्यात 85,000-95,000 गाठींची आवक झाली होती. म्हणजे कापूस आवक वाढली आहे. शिवाय आगामी काळात कापसाची आवकही वाढण्याची शक्यता असल्याचे ते सांगतात.
राजीव यादव पुढे सांगतात की, नोव्हेंबरमध्ये मोठ्या प्रमाणात आवक असूनही, किमती वरच्या पातळीवर राहणे ही वस्त्रोद्योगासाठी अतिशय चिंताजनक परिस्थिती आहे. वस्त्रोद्योग सध्या त्याच्या क्षमतेच्या केवळ 30-35% वर कार्यरत आहे. मात्र, कापसाची आवक अद्यापही उसळली नसल्याने यंदा परिस्थिती वेगळी आहे.
व्यापारी आणि सूत गिरण्या देखील सध्या बाजाराच्या दिशेबद्दल संभ्रमात आहेत, तर गुजरात राज्यातील शेतकरी पीक धरून आहेत आणि गुजरात निवडणुकांनंतर (१-५ डिसेंबर २०२२) ते मंडईत घेऊन जाऊ शकतात. कापसाच्या किमती स्थिर राहण्यासाठी भारतीय कापूस महामंडळ खुल्या बाजारातून जिन्ड कापूस खरेदी करू शकते.
