Improved Varieties Of Gram : देशात सध्या खरीप हंगाम (Kharif Season) प्रगतिपथावर आहे. खरं पाहता खरीप हंगाम आता शेवटच्या टप्प्यात आला आहे. राज्यातील अनेक ठिकाणी खरीप हंगामातील पिकांची काढणी सुरू आहे. खरीप हंगामातील मुख्य पिक सोयाबीन मका तूर इत्यादी पिकांची काढणी सुरू झाले आहे.
अशा परिस्थितीत आगामी काही दिवसात संपूर्ण देशभरात रब्बी हंगामाला (Rabi Season) सुरुवात होणार आहे. रब्बी हंगामात शेतकरी बांधव (Farmer) वेगवेगळ्या पिकांची शेती करत असतात. यामध्ये गहू आणि हरभरा या दोन पिकांचा देखील समावेश असतो. हरभऱ्याची लागवड (Gram Cultivation) देखील आपल्या राज्यात विशेष उल्लेखनीय आहे.
येत्या काही दिवसात हरभरा पेरणीसाठी सुरुवात होणार आहे. अशा परिस्थितीत जाणकार लोकांच्या मते शेतकरी बांधवांनी हरभऱ्याच्या सुधारित जातींची (Gram Variety) लागवड केल्यास त्यांना निश्चितच फायदा होणार आहे. त्यामुळे आज आपण हरभऱ्याच्या काही सुधारित जातींची माहिती घेऊन हजर झालो आहोत. चला तर मग वेळ न दवडता जाणून घेऊया या बहुमूल्य माहिती विषयी सविस्तर.
हरभऱ्याच्या देशी वाणांची पेरणी करावी
जी. एन. जी. 2171 (मीरा) :- याच्या शेंगामध्ये 2 किंवा 2 पेक्षा जास्त दाणे आढळतात. ही जात सुमारे 150 दिवसांत परिपक्व होते. त्याचे सरासरी उत्पादन प्रति हेक्टर 24 क्विंटल पर्यंत असण्याचा अंदाज आहे.
जीएन जीं. 1958 (मरुधर) :- याच्या बियांचा रंग हलका तपकिरी असतो, त्याचे पीक 145 दिवसांत पिकते. त्याचे सरासरी उत्पादन प्रति हेक्टर 25 क्विंटलपर्यंत अंदाजे आहे.
जीएन जीं. 1581 (गणगौर) :- याच्या बियांचा रंग हलका पिवळा असतो. त्याचे सरासरी उत्पादन 24 क्विंटल प्रति हेक्टरपर्यंत अंदाजे आहे.
आर. व्ही.जी. 202 – या जातीच्या हरभऱ्याची उंची दोन फुटांपेक्षा कमी असते. त्यावर दंवचा प्रभाव कमी असतो. त्याची लागवड केल्यास एक हेक्टरमध्ये 22 ते 25 क्विंटल उत्पादन मिळते.
उशिरा पेरणी करण्यासाठी उपयुक्त वाण
जीएन जीं. 2144 (तीज) :- हरभऱ्याच्या या जातीची पेरणी डिसेंबरच्या पहिल्या आठवड्यापर्यंत करता येते. बिया मध्यम आकाराच्या ते हलक्या तपकिरी रंगाच्या असतात. त्याचे पीक 130-135 दिवसांत पिकते. त्याचे सरासरी उत्पादन प्रति हेक्टर 23 क्विंटलपर्यंत मिळतं आहे.
काबुली वाण
जीएन जीं. 1969 (त्रिवेणी) :- याच्या धान्याचा रंग बेज पांढरा मलई रंग आहे. ते 146 दिवसांत तयार होते. त्याचे सरासरी उत्पादन 22 क्विंटलपर्यंत मिळते.
जी. एन. जी. 1499 (गौरी) :- याच्या बियांचा रंग बेज पांढरा असतो. त्याचे पीक 143 दिवसांत पिकते. सरासरी उत्पादन 18 क्विंटल प्रति हेक्टर पर्यंत आहे.
जी एन जी 1292 :- ही जात सुमारे 147 दिवसात परिपक्व होते. हे स्कॉर्च, एस्कोकाएटा ब्लाइट, कोरडे रूट रॉट इत्यादी रोगांसाठी माफक प्रमाणात प्रतिरोधक आहे. या वाणाचे सरासरी उत्पादन हेक्टरी 23-25 क्विंटलपर्यंत पोहोचते.