Fruit Farming: भारतात आता शेतकरी बांधव (Farmer) शेतीमध्ये (Farming) बदल करत आहेत. आता पारंपारिक पिकांच्या (Traditional Crops) तुलनेत फळे, फुले, भाजीपाला आणि औषधी पिकांच्या शेतीकडे शेतकरी बांधवांचं झुकतं माप आहे.
आपल्या राज्यात देखील फळबाग वर्गीय पिकांची (Horticulture) तसेच औषधी आणि नगदी पिकांची (Cash Crops) शेती दिवसेंदिवस वाढत आहे. राज्यातील शेतकरी कमी जोखीम आणि कमी मेहनत घेऊन अधिक नफा (Farmer Income) मिळवून देणाऱ्या फळबागांची लागवड करत आहेत.
खरं पाहता फळबाग पीक शेतकऱ्यांना भरपूर नफा देतात मात्र यातील काही पिके अशीही आहेत, जी शेतकऱ्यांना दीर्घकाळ भरपूर नफा देत असतात. अशा परिस्थितीत आज आपण अशा फळबाग पिकांची माहिती जाणून घेणार आहोत ज्याच्या शेतीतून शेतकऱ्यांना लाखोंची कमाई पुढील अनेक वर्ष मिळणार आहे.
आपल्या भारतात अशी देखील अनेक फळबाग पिके आहेत याची लागवड केल्यानंतर शेतकरी बांधवांना काही महिन्यातच त्यातून चांगली कमाई होण्यास सुरवात होते. या फळबाग पिकांमध्ये पपई, मोसंबी, पेरू आणि बोर यांचा समावेश होतो. या पिकांची सर्वात मोठी विशेषता जर कुठली असेल तर ती म्हणजे या फळबाग पिकांची झाडे झपाट्याने वाढतात. या पिकांची व्यावसायिक शेती करून किंवा शेतातच फळांचे आंतरपीक घेऊन शेतकरी बांधव पारंपरिक पिकांपेक्षा कितीतरी अधिक नफा कमवणार आहेत.
पपई लागवड: पपईचे फायदे कोणाला माहित नाहीत? प्रत्येक रोगात फलदायी आणि आरोग्य वाढवणारे हे फळ शेतकऱ्यांसाठी देखील फायद्याचे ठरणार आहे. या पिकाची शेती कमी वेळेत चांगला नफा कमवून देत आहे. पपईचे झाड लावणीनंतर झपाट्याने वाढते आणि दर 9 ते 11 महिन्यांनी केळीच्या पिकापासून उत्पादन मिळण्यास सुरवात होते. त्याच्या झाडाची उंची 20-25 फूट आहे, ज्याची पाने औषधी वनस्पती म्हणून वापरली जातात. त्याची फळे अर्धी पिकलेली उपटली जातात, जेणेकरुन ती बाजारात नेईपर्यंत कोणतेही नुकसान होत नाही. या फळाला साठवणुकीत पिकवले जाते.
लिंबू शेती :- लिंबाचे झाडही कमाईच्या बाबतीत इतर फळांचा विक्रम मोडत आहे. त्याची मागणी वर्षभर बाजारात राहते. हे झाड झपाट्याने वाढते आणि अनेक वर्षे लिंबाचे भरपूर उत्पादन देते. या पिकाच्या युरेका आणि मेयर सारख्या जाती शेतकऱ्यांमध्ये सुप्रसिद्ध आहेत, ज्यात व्हिटॅमिन सी, पोटॅशियम, फॉलिक अॅसिड आणि इतर पोषक तत्वे भरपूर आहेत आणि वेळेपूर्वी या जातीच्या लिंबू पिकातून शेतकऱ्यांना उत्पादन मिळण्यास सुरुवात होते.
केळीची शेती:- भारतात वर्षभर केळीला मागणी असते, त्यामुळे प्रत्येक शेतकऱ्याने केळी बागायतीकडे नक्कीच लक्ष दिले पाहिजे. कारण देशातील प्रत्येक बाजारपेठेत केळीची मोठ्या प्रमाणावर खरेदी-विक्री केली जाते. आपल्या महाराष्ट्रात केळीचे क्षेत्र विशेष उल्लेखनीय आहे. राज्यातील खानदेश मध्ये केळीची मोठ्या प्रमाणात शेती केली जाते आणि तेथील केळी उत्पादक शेतकरी केळीच्या बागेतून चांगली कमाई करत आहेत. हवामानाच्या अनिश्चिततेमुळे केळीच्या झाडाचे थोडे नुकसान होते, परंतु टिश्यू कल्चरचा अवलंब केल्याने ही समस्या बर्‍याच अंशी सुटते. याच्या फळांसोबतच पानांनाही मोठी मागणी आहे.
पेरूची लागवड:- या खरीप हंगामात नवीन पेरूच्या बागा लागवडीसाठी शेतकऱ्यांना मोठ्या प्रमाणात प्रोत्साहन दिले जात आहे. त्याची लागवड बियाणे किंवा रोपे लावून करता येते. ही झाडे काही कालावधीनंतर उत्पादन देण्यास सुरुवात करतात. या झाडांपासून 2 ते 6 वर्षांच्या दरम्यान फळांचे उत्पादन मिळते. पेरू लागवडीसाठी कटिंग आणि ग्राफ्टिंग पद्धतीचा अवलंब करणे योग्य आहे.
