Chilli Farming : मिरची हे प्रमुख नगदी पीक (Cash Crop) आहे. सध्या आपल्या देशात 7,92,000 हेक्‍टरवर मिरचीची लागवड केली जात असून, त्यातून 12,23,000 टन मिरची मिळते. आंध्र प्रदेश, कर्नाटक, महाराष्ट्र, ओडिशा, तामिळनाडू, मध्य प्रदेश, पश्चिम बंगाल आणि राजस्थानमध्ये मिरचीचे पीक (Chilli Crop) घेतले जाते आणि देशातील एकूण उत्पादनापैकी 80 टक्के वाटा आहे.
त्याची मागणी वर्षभर राहिल्याने शेतकऱ्यांसाठी (Farmer) त्याची लागवड फायदेशीर आहे. परंतु मिरचीच्या लागवडीला कीड आणि रोगांमुळे नुकसान होऊ शकते, त्यामुळे त्यांचे शास्त्रीय व्यवस्थापन (Chilli Pest Management) आवश्यक आहे.
मिरची पिकात लागणारे कीटक
थ्रीप्स- मिरचीमध्ये आढळणाऱ्या या किडीचे शास्त्रीय नाव सिट्रोथ्रिटस डोर्सालिस हूड आहे. हा कीटक मिरचीच्या झाडांच्या पानांचा आणि इतर मऊ भागांचा रस सुरुवातीच्या अवस्थेत शोषून घेतो, त्यामुळे पाने बोटीच्या आकाराची होतात.
हे टाळण्यासाठी पेरणीपूर्वी एक किलो बियाण्यास 5 ग्रॅम थायोमेथामजम मिसळून प्रक्रिया करावी. याव्यतिरिक्त, रासायनिक नियंत्रणासाठी Fipronil 5 टक्के SC 1.5 मि. 1 लिटर पाण्यात घेऊन फवारणी करावी.
पांढरी माशी- या किडीला वैज्ञानिक भाषेत बेमिसिया तवेकाई म्हणतात. हे कीटक लहान आणि मोठ्या दोन्ही पानांच्या खालच्या पृष्ठभागावर चिकटून राहतात आणि त्याचा रस शोषतात. या किडीपासून संरक्षण करण्यासाठी किडीच्या संख्येनुसार डायमेथिकॉन 2 मि.ली. 1 लिटर पाणीत मिसळून फवारणी करावी. किडीचा प्रादुर्भाव जास्त असल्यास थायमेथायसम 25 डब्ल्यूजी 5 ग्रॅम 15 लिटर पाण्यात मिसळून फवारणी करावी.
माइट्स- या किडीच्या प्रभावामुळे पानेही खाली वळतात. ते आकाराने खूपच लहान असते आणि पानांच्या पृष्ठभागावरील रस शोषते. यापासून झाडे वाचवण्यासाठी निंबोळी अर्काची 4 टक्के फवारणी करावी. याशिवाय एक लिटर पाण्यात 2.5 मि.ली. डायकोफॅलिया 3 मि.ली ओम्लाइट मिक्स करून झाडांवर फवारणी करावी.
