Agriculture News : मित्रांनो अलीकडे आपल्या देशात सेंद्रिय शेतीच (Organic Farming) चलन वाढला आहे. रासायनिक खतांचा दुष्परिणाम पाहता आता सेंद्रिय शेती (Agriculture) मोठ्या प्रमाणात केली जाऊ लागली आहे. अशा परिस्थितीत आज आपण एका सेंद्रिय बुरशीनाशकाची माहिती जाणून घेण्याचा प्रयत्न करणार आहोत.
आज आपण ट्रायकोडर्मा या सेंद्रिय बुरशीनाशकाची (Organic Fungicide) थोडक्यात माहिती जाणून घेणार आहोत. ट्रायकोडर्मा (Trichoderma) हे ट्रायकोडर्मा विर्डी किंवा ट्रायकोडर्मा हर्झियानमवर आधारित विरघळणारे सेंद्रिय बुरशीनाशक आहे. ट्रायकोडर्मा पिकांमध्ये रूट आणि स्टेम कुजणे (फुसेरियम ऑक्सीस्पोरम, स्केल रोझिया डायलॅक्टेमिया) जे बुरशीमुळे होते यासाठी फायदेशीर आढळले आहे.
हे भात, गहू, कडधान्य पिके, ऊस, कापूस, भाजीपाला, फळे आणि झाडांवरील रोगांना प्रभावीपणे प्रतिबंधित करत असल्याचा दावा जाणकार लोकांकडून केला गेला आहे. ट्रायकोडर्माचे बुरशीजन्य तंतू पिकातील बुरशीजन्य तंतूंना गुंडाळून किंवा थेट आत प्रवेश करून जीवनरस शोषून घेतात आणि हानिकारक बुरशी नष्ट करतात.
या व्यतिरिक्त, अन्न स्पर्धेद्वारे आणि अशा काही विषारी द्रव्ये स्रावित केली जातात जी बियाभोवती संरक्षक भिंत तयार करून हानिकारक बुरशीपासून संरक्षण देतात. ट्रायकोडर्मापासून बियाण्याची उगवण चांगली होते, पिके बुरशीजन्य रोगांपासून मुक्त असतात आणि रोपवाटिकेतूनच त्यांची वाढ चांगली होते.
ट्रायकोडर्मा खालील प्रकारे वापरणे उपयुक्त आहे
ट्रायकोडर्मा या बुरशीनाशकाचा बीजप्रक्रियेसाठी देखील वापर केला जातो. कंद, कॉर्म, राइझोम, रोपवाटिकेतील रोपांवर 5 ग्रॅम ट्रायकोडर्मा द्रावण एक लिटर पाण्यात बुडवून प्रक्रिया करावी. त्यानंतर पेरणी व लावणी करावी.
बीजप्रक्रियेसाठी 4 ग्रॅम टायकोडर्मा प्रति किलो बियाण्यामध्ये कोरडे मिश्रण मिसळून पेरणी करावी.
जमीन शुद्धीकरणासाठी एक किलो ट्रायकोडर्मा 25 किलो शेणखतामध्ये मिसळून आठवडाभर सावलीत हलके फवारावे व नंतर पेरणीपूर्वी प्रति एकर टाकावे.
बारमाही झाडांच्या मुळाभोवती एक खड्डा खणून 100 ग्रॅम ट्रायकोडर्मा पावडर थेट जमिनीत द्या किंवा शेणखत/कंपोस्ट मिसळा. शेतकरी मित्रांनो (Farmer) हे जैविक उत्पादन आहे, परंतु ते उघड्या जखमा, श्वसन प्रणाली आणि डोळे यांना हानिकारक आहे. त्यामुळे त्याचा वापर करताना खबरदारी घ्यावी. कोणत्याही रासायनिक बुरशीनाशकाचा वापर करण्यापूर्वी किंवा नंतर वापर करू नका. ट्रायकोमाचे शेल्फ लाइफ एक वर्ष असते.