Agriculture News : देशातील शेतकरी बांधव (Farmer) खरीप हंगामातील (Kharif Season) पीक व्यवस्थापन (Crop Management) करण्यात व्यस्त असल्याचे चित्र सध्या सर्वत्र बघायला मिळत आहे. शेतकरी बांधव सध्या पिकांच्या वाढीसाठी आवश्यक उपाययोजना करत आहेत जेणेकरून योग्य वेळी त्यांना उत्पादन (Farmer Income) घेता येईल.
देशातील बहुतांश शेतकरी पीक लावणीचे काम करून इतर शेतीच्या (Farming) कामात व्यस्त आहेत. दरम्यान, शेतकरी बांधवांसाठी एक महत्त्वाची माहिती समोर येत आहे. ICAR-IARI च्या कृषी शास्त्रज्ञांनी कृषी कामांसाठी एक मोलाचा सल्ला (agriculture advisory) जारी केला आहे.
या सल्ल्यात देशातील शेतकरी बांधवांसाठी कोणते शेतीची कामे केली पाहिजेत हे नमूद करण्यात आले आहे. भात, मका, बाजरी, सोयाबीन तसेच भाजीपाला पिकांच्या रोपवाटिकाची कशी काळजी घेतली पाहिजे हे देखील या सल्ल्यात नमूद केले आहे. या हंगामातील नगदी पिकांमध्ये योग्य व्यवस्थापन कशा पद्धतीने केली जाऊ शकते या कामांचा देखील यात समावेश आहे.
धान पिकावरील कीड नियंत्रण
यावेळी भात पिकाची वाढ झपाट्याने सुरू होते. विशेषत: आगात लावलेल्या भात पिकांच्या रोपांवर यावेळी पान गुंडाळणारी अळी आणि खोडकिडीचे संकट असते. अशा परिस्थितीत शेतकऱ्यांना सतत देखरेख ठेवण्याचा सल्ला दिला जात आहे. एवढेच नव्हे तर पिकांच्या दरम्यान वाढणारी हानिकारक झाडे आणि तण देखील या कीटकांना आणि रोगांना आमंत्रण देतात, म्हणून बहुतेक तणांच्या नियंत्रणासाठी तण काढण्याचे काम करावे असा सल्ला कृषी शास्त्रज्ञांकडून शेतकऱ्यांना देण्यात आला आहे.
कीटकांचा प्रादुर्भाव अधिक असल्यास कीटकनाशकांची फवारणी करावी. या किडींच्या प्रतिबंधासाठी शेतकऱ्यांना हवे असल्यास ते गोमूत्र आणि कडुलिंबाच्या तेलाने सेंद्रिय कीटकनाशके बनवू शकतात आणि फवारणी करू शकतात. खोडकिडीच्या रासायनिक नियंत्रणासाठी प्रति एकर शेतात 3 ते 4 फेरोमोन सापळे बसवण्याचा सल्ला देण्यात येत आहे.
तण नियंत्रण करावं लागणार
भाताव्यतिरिक्त, ICAR-IARI च्या शास्त्रज्ञांनी बाजरी, मका आणि सोयाबीन या पिकांवर कडक देखरेख ठेवण्याचा सल्ला दिला आहे. या नगदी पिकांच्या शेतकर्यांनी त्यांच्या शेतात तण काढणे व कुदळ करणे चालू ठेवले, जेणेकरून पिके लवकर वाढू शकतील आणि तणांची समस्या देखील दूर होईल. अतिरिक्त उत्पन्नासाठी या पिकांच्या मध्ये भाजीपाला लागवडीचे काम शेतकरी करू शकतात.
गाजर रोपवाटिका तयार करण्यासाठी योग्य वेळ
गाजर लागवडीसाठी हा काळ उत्तम आहे. दरम्यान, बंधाऱ्यावर पुसा वृष्टी जातीच्या गाजराची पेरणी करण्याचा सल्लाही तज्ज्ञ देत आहेत. शेतकर्यांना प्रति एकर शेतातील बांधावर गाजर पेरण्यासाठी 4 ते 6 किलो बियाणे वापरायचे आहे. सर्वात महत्त्वाचे म्हणजे, पेरणीपूर्वी, गाजर बियाणे 2 ग्रॅम कॅप्टनची प्रक्रिया करा, जेणेकरून बियांची उगवण आणि झाडांचा विकास योग्यरित्या होऊ शकेल. याशिवाय शेतात माती परीक्षणाच्या आधारे पोषक व खतांचा वापर करावा.
भाजीपाला लागवड करावी
ज्या शेतकऱ्यांनी शेतात भाजीपाला लावला आहे, त्यांनी शेतात स्टेम बोअर यांसारख्या किडींविरूद्ध सतत फवारणी करावी. यासाठी कडुनिंबावर आधारित कीटकनाशके वापरता येतील.
याशिवाय फेरोमोन ट्रॅप किंवा लाईट ट्रॅप प्रति एकर शेतात वापरून कीड नियंत्रण करता येते.
ज्या शेतकऱ्यांनी नवीन भाजीपाल्याची रोपवाटिका तयार केली आहे, त्यांनीही वेळेत शेत तयार करून रोपांच्या पुनर्रोपणाचे काम पूर्ण करावे.