Agriculture News : शेतकरी मित्रांनो (Farmer) कमी खर्चात जास्त उत्पन्न (Farmer Income) मिळवायचे आहे का? जर होय… तर तुम्ही यासाठी तुमच्या शेतात मल्चिंग तंत्राचा (Mulching Technique) अवश्य वापर करा.
तणांमुळे पिकाला सर्वाधिक त्रास सहन करावा लागतो हे आपणा सर्वांना माहीतच आहे. पिकाचे तणांपासून संरक्षण करण्यासाठी शेतकरी खुरपणी करतात, पण त्यासाठी खूप खर्च येतो. त्यामुळे सिंचनाची गरजही वाढते. यासाठी सर्वात स्वस्त आणि उत्तम तंत्र आहे – मल्चिंग तंत्राने लागवड. मल्चिंग तंत्र तण नियंत्रण आणि दीर्घकाळापर्यंत वनस्पती संरक्षणासाठी अत्यंत प्रभावी आहे. चला तर मग मित्रांनो वेळ न दवडता जाणून घेऊया मल्चिंग तंत्राविषयी ए टू झेड माहिती.
मल्चिंग काय आहे
तण आणि सिंचनासारख्या समस्येपासून मुक्त होण्यासाठी, एक नवीन तंत्र विकसित केले गेले आहे, ज्याला मल्चिंग तंत्र असे नाव देण्यात आले आहे. या पद्धतीत, बेड पूर्णपणे प्लास्टिकने झाकलेले असते, जेणेकरून शेतात तण होऊ नये. शेतातील झाडांची जमीन चारही बाजूंनी प्लास्टिकच्या आच्छादनाने व्यवस्थित आच्छादित केल्याने त्याला प्लास्टिक मल्चिंग म्हणतात. शेतातील बेडवर जे आवरण घातले जाते त्याला मल्च म्हणतात.
मल्चिंग तंत्राचे फायदे
मल्चिंगमुळे जमिनीत ओलावा टिकून राहतो.
जमिनीतून पाण्याचे बाष्पीभवन होत नाही.
वनस्पतींच्या वाढीसाठी अनुकूल वातावरण प्रदान करते.
शेतात मातीची धूप होत नाही.
तण संरक्षित आहेत.
झाडे दीर्घकाळ सुरक्षित राहतात.
मल्चिंगमुळे जमीन घट्ट होण्यापासून वाचते.
झाडाची मुळे चांगली विकसित होतात.
मल्चिंगचे प्रकार
मल्चिंगचे दोन प्रकार आहेत
जैविक मल्चिंग आणि प्लास्टिक मल्चिंग
जैविक मल्चिंग : सेंद्रिय (Organic Farming) मल्चिंगमध्ये पेंढा, पाने इत्यादींचा वापर केला जातो. त्याला नैसर्गिक मल्चिंग असेही म्हणतात. ते खूप स्वस्त आहे. झिरो बजेट शेतीमध्येही (Farming) याचा वापर केला जातो. शेतकरी बांधवांनो, यासाठी पिकांचे अवशेष जाळू नका तर आच्छादनासाठी वापरा. मल्चिंगचा वापर केल्याने पिकांच्या अवशेषपासून सुटका होईल आणि उत्पादनही जास्त मिळेल.
प्लास्टिक मल्चिंग :- प्लॅस्टिक मल्चिंग बाजारात उपलब्ध आहे. हे सेंद्रिय मल्चिंगपेक्षा महाग आहे. पण ते झाडांना पूर्ण संरक्षण देते.
याचे अनेक प्रकार बाजारात उपलब्ध आहेत.
1)रंगीत मल्चिंग :- रंगीत प्लास्टिक आच्छादन (Plastic Mulching) जमिनीतील ओलावा टिकवून ठेवण्यास, तणांपासून संरक्षण करण्यास आणि मातीचे तापमान नियंत्रित करण्यास मदत करते. या प्रकारचा मल्चिंग बागायती पिकांमध्ये अधिक प्रमाणात वापरला जातो.
2) दुधाळ किंवा सिल्वर मल्चिंग :- या रंगाचे आच्छादन जमिनीतील आर्द्रता संवर्धन, तण नियंत्रण आणि जमिनीचे तापमान कमी करण्यासाठी खूप उपयुक्त आहे.
3) पारदर्शक मल्चिंग :- या रंगाचे मल्चिंग थंड हवामानात लागवडीसाठी वापरले जाते. या मल्चिंग पेपरमुळे सूर्यप्रकाश झाडांच्या मुळांपर्यंत पोहोचू शकतो.
मल्चिंग घालण्याची पद्धत
मल्चिंग पद्धतीने शेतात भाजीपाला लावायचा असेल तर सर्वप्रथम शेताची व्यवस्थित नांगरणी करावी. यासोबतच शेणखत जमिनीत मिसळावे. आता शेतात उंच बेड तयार करा. यानंतर ठिबक सिंचनाची पाईप लाईन टाकावी. प्लॅस्टिक पालापाचोळा टाकून दोन्ही बाजूंना मातीचा थर द्या. झाडापासून रोपापर्यंतचे अंतर गोलाकार पद्धतीने मोजून मल्चिंग पेपरवर छिद्र करा. आता हे बी किंवा रोप लावण्यासाठी पूर्णपणे तयार आहे.
प्लास्टिक मल्चिंग पद्धतीत खर्च
प्लॅस्टिक मल्चिंग पद्धतीने आच्छादनासाठी हेक्टरी 32 हजार रुपये खर्च येतो. प्लास्टिक मल्चिंगची किंमत बाजारात कमी-अधिक असू शकते. हे मल्चिंगच्या गुणवत्तेवर आणि ब्रँडवर अवलंबून असते.
