Wheat Farming : गहू (Wheat Crop) हे रब्बी हंगामातील (Rabbi Season) मुख्य पीक (Crop) असून त्याचा सर्वाधिक वापर अन्नपदार्थांमध्ये केला जातो. आपल्या देशात गव्हाची मोठ्या प्रमाणात शेती (Farming) केली जाते. हाती आलेल्या एका आकडेवारीनुसार अन्नासाठी घेतलेल्या तृणधान्य पिकांमध्ये गव्हाचे उत्पादन जगात तिसर्‍या क्रमांकावर आहे.
मैदा, ब्रेड, ब्रेड, लापशी, पास्ता, शेवया इत्यादी गव्हापासून (Wheat) बनवल्या जातात. एवढेच नाही तर गव्हाचे कांड भुसाच्या स्वरूपात जनावरांना दिले जाते. याच्या धान्यामध्ये 8-15 टक्के प्रथिने, 65-70 टक्के कार्बोहायड्रेट, 1.5 टक्के चरबी, 2 टक्के खनिजे असतात.
अशा परिस्थितीत गव्हाला बाजारात चांगला बाजारभाव मिळतो. मित्रांनो आपल्या महाराष्ट्रातील गव्हाची लागवड मोठ्या प्रमाणात केली जाते. गव्हाची लागवड रब्बी हंगामात केली जाते. जाणकार लोकांनी दिलेल्या माहितीनुसार रब्बी हंगामात गहू आगात तसेच पसात पेरणी केला जातो. अशा परिस्थितीत आज आपण गहू पेरणी करताना कोणत्या गोष्टींची काळजी घेतली पाहिजे याविषयी जाणून घेऊया.
बागायती क्षेत्रात गहू पिकाची पेरणीची वेळ नेमकी कोणती
बागायती क्षेत्रात नोव्हेंबरच्या पहिल्या पंधरवड्यात गव्हाची पेरणी केली जाते. पेरणीसाठी 15 ते 25 नोव्हेंबर हा सर्वोत्तम काळ आहे. गव्हाच बियाणं 2 ते 3 सें.मी. च्या खोलीवर पेरणी करावी ओळींमधील अंतर 20 सें.मी. ठेवायला हरकत नाही. पेरणीसाठी सरासरी बियाण्याचे प्रमाण 100 किलो प्रति हेक्टर ठेवावे.
बागायती क्षेत्रामध्ये गव्हाच्या पसात पेरणीची वेळ
डिसेंबरचा पहिला पंधरवडा गव्हाच्या पसात पेरणीसाठी उत्तम आहे. उशिरा पेरणी करताना हेक्टरी सरासरी 125 किलो बियाणे पेरले जाते. ओळ ते ओळ अंतर 18 सेमी ठेवा. याशिवाय शेतकरी बांधवांना पसात गहू पेरणी करताना सुधारित जातींची पेरणी करण्याचा सल्ला दिला. मित्रांनो गव्हाची उशिरा पेरणी म्हणजेच पसात पेरणी करायची असल्यास लवकर विकसित होणाऱ्या गव्हाच्या वाणांची निवड करण्याचा सल्ला दिला जातो.
बियाण्यांवर प्रक्रिया करणे किती महत्त्वाचे आहे बर
जर चांगले पीक हवे असेल तर पेरणीपूर्वी बियाणे उपचार करणे फार महत्वाचे आहे. कार्बॉक्सिन 75 टक्के डब्ल्यूपी आणि कार्बेन्डाझिम 50 टक्के डब्ल्यूपी 2.5-3.0 ग्रॅम प्रति किलो बियाणे पुढील उपचारांसाठी पुरेसे आहे. तसेच टेब्युकोनाझोल 1 ग्रॅम प्रति किलो बियाण्यावर उपचार केल्यास कांडवा रोगाचा प्रतिबंध होतो. सेंद्रिय खतांमध्ये, पीएसबी आणि अॅझाटोबॅक्टर कल्चर 5 ग्रॅम/किलो बियाण्याची प्रक्रिया केल्यास फॉस्फरसची उपलब्धता तसेच नायट्रोजन सामग्री वाढते.
निश्चितच गहू उत्पादक शेतकरी बांधव (Farmer) गव्हाची पेरणी करताना सुधारित वाणांची (Wheat Variety) निवड करत असतील आणि गहू बियाण्यावर बीजप्रक्रिया करत असतील तर त्यांना यातून चांगली कमाई (Farmer Income) होणार आहे.
